به نقل از «شبستان»

خانواده مطلوب، نیازمند نگاه ایدئولوژی صحیح است/دولت و مجلس در زمینه بحث فرزندآوری موثر عمل کنند

تاریخ انتشار: ۳۰ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۷۵۱۴۱

دولت به عنوان مجری قانون و مجلس به عنوان قانونگذار در کنار یکدیگر قرار گیرند و می توانند با پیش‌بینی قوانین مربوطه و مصوبات در زمینه فرزندآوری و مشوق‌های آن موثر عمل کنند.

خبرگزاری شبستان__یاسوج: ضرورت افزایش جمعیت یکی از موضوع های بسیار مهم در تحقق اهداف جامعه اسلامی بوده، در قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام این امر اساسی به شیوه های گوناگون مورد تاکید قرار گرفته و در سال های اخیر نیز مورد تأکید فراوان مقام معظم رهبـری (مد ظله العالی) بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مقام معظم رهبری در فرمایشات خود بارها به مردم و مسئولان جامعه نسبت به پیر شـدن جمعیـت هشـدار داده و آنان را به تولید نسل و افزایش جمعیت توصیه می فرمایند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در تاریخ 30 اردیبهشت ماه سال 1393 و براساس بند یک اصل 110 قانون اساسی، سیاست های کلی «جمعیّت» را به روسای قوای سه گانه و همچنین مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کردند.

با ابلاغ این 14 بند، دستگاه های مختلف موظف به بکارگیری این سیاست ها در تدوین برنامه ششم توسعه و اجرای آن شده اند تا چشم انداز رشد جمعیت کشور به همراه کیفیت و سلامت جامعه تضمین شود.

در بخشی از متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب آمده است:« لازم است برنامه‌ریزی‌های جامع برای رشد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور متناسب با سیاست‌های جمعیّتی انجام گیرد. همچنین ضروری است با هماهنگی و تقسیم کار بین ارکان نظام و دستگاه‌های ذیربط در این زمینه، اقدامات لازم با دقّت، سرعت و قوّت صورت گیرد و نتایج رصد مستمر اجرای سیاست‌ها گزارش شود.»

از طرفی سالخوردگی جمعیت کشور نیز در سال‌های آینده، نگاه‌های بسیاری را به خود جلب خواهد کرد.

ضمن اینکه روند تغییرات جمعیتی کشور به گونه ای بوده که در آینده نزدیک، یک دوره سالخوردگی جمعیت فشرده را پیش رو داشته و تعداد افراد سالمند به شکل قابل توجهی رشد خواهد یافت و تعداد افراد بالای 60 سال به حدود 30 میلیون نفر خواهد رسید، ضمن اینکه رشد در گروه‌های سالمندتر، بیشتر خواهد شد

نتایج فعالیت هایپژوهشگران بیانگر اجتنابناپذیر بودن سالخوردگی جمعیت کشور در دهه‌های آینده بوده و روند رو به رشد سالخوردگی جمعیت حتی با فرض افزایش سطح باروری، اتفاق خواهد افتاد.

ایجاد جامعه و تمدن نوین اسلامی یکی از اهداف و آرمان ها برای انقلاب و نظام است که باید هدف هر مسلمان در راستای اهداف آن باشد.

با توجه به اینکه دین اسلام رویکرد مثبتی نسبت به افزایش جمعیت دارد و به شیوه های مختلف تلاش شده تا مردم جامعه اسلامی را متوجه این ضرورت کند، در بحث نقش دین در تحقق اهداف جامعه دینی و اسلامی نیز به اقتدار و برتری بر سایر ملت ها، افـزایش اقتـدار سیاسـی، امنیت، رشد و توسعه اقتصادی اشاره دارد.

نمایندگی خبرگزاری شبستان در استان کهگیلویه و بویراحمد با توجه به ضرورت افزایش جمعیت و تاکید دین مبین اسلام، آیات و روایات بر فرزندآوری به سراغ حجت الاسلام والمسلمین «مسعود داستار»، دکترای مهدویت، استاد دانشگاه و مسئول دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد رفته تا نظر وی را در این زمینه جویا شود که در ذیل از نظر خوانندگان می گذرد.

 

در ابتدا بفرمایید حضرتعالی چه تعریفی از خانواده در جامعه اسلامی دارید؟

ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام

در خصوص بحث خانواده ما باید به اصل ایدئولوژی دینی برگردیم و باید بر آن مبنا پیش برویم که نگرش خود را با نگرش دینی هماهنگ کنیم.

نگرش دینی ما هم از این جهت که دین با روش و سبک زندگی است که خدای متعال به جهت اینکه انسان‌ها را خلق کرده، قطعاً بهترین شناخت را نسبت به موجوداتی که خلق کرده، دارد و ما هم آن چیزی که خداوند متعال برای انسان‌ها رقم زده را بهترین نظریه می‌دانیم.

هم اکنون اگر در جوامع مولفه‌های بسیاری در حال تغییر است، می‌بینیم که این‌ها با حقیقت تکوینی خلقت انسان‌ها و موجودات هماهنگی ندارد.

بسیاری از مسائل با گذر زمان مشکلات آنها مشخص می‌شود که مؤلفه‌های الهی را که خداوند متعال برای انسان‌ها در نظر گرفته، باعث ضعف آن نظریه می‌شود که در دنیا ما کم نداریم.

پس ما به اصل و ریشه برمی‌گردیم که حقیقت شناخت خداوند متعال از انسان‌ها، یک موضوع آن قطعاً بحث «ازدواج»، «فرزندآوری» و «روش صحیح ازدواج» است.

ازدواج یک زن و مرد بر اساس یک سری شاخصه‌های مشخصی باید صورت بگیرد، که این مهم‌ترین مسئله محسوب می‌شود.

 

 

نظر قرآن، احادیث و روایات در زمینه فرزندآوری چگونه است؟

در ازدواج باید به خوبی‌های آن نگاه کنیم.

نخست که با حقیقت تکوین خلقت انسان‌ها هماهنگ است، یعنی اینکه خداوند انسان را به گونه‌ای آفریده که زندگی و زیست هماهنگ جمعی دارند و این کار فوایدی نیز دارد.

باید نخست به فواید این مسئله بپردازیم و در مقابل ما به ضعف‌های آن در جای دیگر بپردازیم، به این معنا که در جاهایی که خانواده محوری و فرزند بیشتر دارند، گرفتار چه آسیب‌هایی شدند.

سوم اینکه باید روشمند این موضوع مورد بحث و گفت و گو قرار گیرد، به این معنا که مدل‌های علمی مثل (w o t) «قوت، ضعف، تهدید و فرصت» باید ببینیم اگر خانواده محور قرار گیرد و به ارکان آن پدر، مادر، دختر و پسر هر کدام در جای خود به آن توجه کافی و وافی صورت گیرد، چه ضعف‌ها و قوت‌هایی وجود دارد.

شاید اگر می‌گفتند «فرزند کمتر، زندگی بهتر» خرج و مخارج زندگی کمتر و دغدغه پدر و مادر نیز کمتر می‌شد، یا مثلاً نیاز به این همه هزینه‌های آنچنانی برای فرزندان بیشتر نبود.

پدر و مادر به عنوان انسان، یک سری آزادی‌ها و راحتی‌های بیشتری داشتند و دغدغه‌های فکری کمتری داشتند، فکر می‌کردند اگر تعداد اعضای خانواده به حداقل برسد، زندگی بهتری دارند که باعث می‌شد که هزینه کمتری برای خانواده صرف شود و درآمد صرف زندگی بهتر با رفاه بیشتر شود.

این مدل، نگرش این‌ها بود(در مدل w o t)، در حالی که این‌ها این زاویه را دیدند و گفتند زندگی بهتر قوت آن به فرزند کمتر است، این در حالی است که اشتباه فکر کردند، زیرا یک خانواده مطلوب، خانواده‌ای است که با ایدئولوژی صحیح به آن نگاه کرد.

نه تنها در اسلام، بلکه فلاسفه غرب و یونان، نه تنها اسلام بلکه غیر اسلامی‌ها نیز نظر آنها در برخی از مباحث الهی این گونه است.

در مدینه فاضله اگر به آن برسیم، می‌بینیم که وقتی افراد و چندین نفر در یک خانواده با چندین فرزند باشند، عزت نفس فرزندان خانواده بیشتر است، زیرا هر کدام کار خود را انجام می‌دهند، استقلال خاص خود را دارند و موارد متعددی وجود دارد و چنین شخصی در چنین خانواده‌ای رشد شخصیتی بهتری دارد.

لذا معمولاً در خانواده‌های ‌های گذشته ما می‌بینیم که هیچ خانواده پنج الی ۱۰ فرزند دارند که هر کدام شخصیت خاص خود را دارد و هر کدام در حیطه ای با عزت نفس در حال فعالیت بوده، ولی در خانواده با یک یا دو فرزند گرفتار استرس، اضطراب، مشکلات جسمی، عدم وجود مراقب و ترس‌ها و اضطراب‌هایی برای پدر و مادر به وجود می‌آید.

این در حالی است که در یک خانواده مطلوب، فرزندان بزرگتر به صورت هرمی، این‌ها فرزندان کوچکتر را تربیت می‌کنند، هر کدام باعث رشد فرزند بعدی می‌شوند.

و در چنین خانواده‌ای دختر یا پسر بزرگتر مراقبت از فرزندان را بر عهده داشته تا پدر و یا مادر از سر کار برگردند و به نوعی آرامش روحی و روانی در چنین خانواده‌ای وجود دارد.

 

 

قرآن آیات و روایات چه نظری در زمینه فرزندآوری دارند و بفرمایید چرا نداشتن فرزند در دین ما مضموم شمرده شده است؟

در این زمینه باید به سیره و روش زندگی نگاه کرد.

ما در این زمینه به پیشوایان و الگوهای خود نگاه می‌کنیم که اهل بیت(ع) در این زمینه الگوهای ما هستند.

اگر در یک بازه زمانی ۲۵۰ ساله ویژه ۱۱ امام(ع) را در نظر بگیریم و جدا از زمان امام زمان (عجل الله)، باید ببینیم که این‌ها چه تعداد فرزند دختر و پسر داشتند؟ ازدواج‌ها و فرزندآوری‌های آنها را در نظر بگیریم و تحقیق در این زمینه نشان می‌دهد که سیره این‌ها به کثرت و تربیت فرزندان می تواند برای ما یک الگو باشد.

از طرفی در کلام اهل بیت علیهم السلام ما را به فرزندآوری تشویق می‌کنند و به عنوان مثال برای انتخاب همسر می فرمایند «باید دو صفت داشته باشند (ولود ، ودود) «بسیار با محبت باشد و فرزند بیشتری بیاورد».

حالا اگر خانمی مشکلی از لحاظ جسمی داشته باشد و نتواند فرزند بیاورد، در گزینه اول و دوم انسان مومن قرار نمی‌گیرد، نمی‌توان گفت که حذف می‌شود، چون چنین شخصی یک انسان مومن است، ولی به هر دلیلی نمی‌تواند بچه‌دار شود، ولی در این دو گزینه قرار نمی‌گیرد، چون فرزند آور بودن برای ما دارای امتیازاتی است.

 

 

آیا بحث فرزندآوری مهم است یا اینکه نه تربیت دینی و اسلامی آنها نیز باید مد نظر قرار گیرد؟

همیشه مسائل ما به ذهنیت ما برمی‌گردد، اگر به صورت عددی، کمی و کیفی نگاه کنیم شخصی که حقوق پنج میلیون یا شخصی که ۱۰ میلیون و شخص دیگری که ۲۰ و دیگری که حقوق ۳۰ میلیون دریافت می کند، باید رضایت بیشتری از زندگی داشته باشد یا نه شخصی که پنج میلیون می‌گیرد باید رضایت بیشتری از زندگی داشته باشد، یا نه کسانی که حقوق بیشتری دریافت می‌کنند باید از زندگی خود راضی باشند؟.

اگر بخواهیم مادی فکر کنیم باید این گونه باشد، ولی در حقیقت نگاه می‌کنیم این گونه نیست، بسیاری از کسانی که شاید از جهت مالی تامین بیشتری دارند و مبالغ بیشتری درآمد دارند، ولی رضایت مندی آنها از زندگی بسیار پایین‌تر است و سطح آرامش زندگی آنها بسیار متزلزل‌تر است و ما در کف جامعه می‌بینیم که تفاوت‌هایی وجود دارد.

خداوند متعال در قرآن می‌فرماید که «نحن نرزقهم و ایاکم» یا « لا تقتلو اولادکم» «فرزندان خود را نکشید، ما رزق آنها را می‌دهیم».

اصطلاح عامیانه جامعه ما «هر آنکس که دندان دهد، نان دهد»، یعنی همین آیه قرآن که خدای متعال رزق را می‌دهد.

اگر ما این نگرش را داشته باشیم، خدای متعال طبق روایت ما را تامین می‌کند.

همه ما که زندگی کردیم این مسئله را فهمیدیم که ازدواج علیرغم همه هزینه‌های سرسام آور، ساخت خانه و منزل و زن به عنوان شریک زندگی از تاکیدهای الهی بوده و فکر ما الهی و دینی باشد، قطعاً در آرامش ما و جلب رضایت خداوند باعث می‌شود که ما با آرامش به سمت تشکیل زندگی، خانواده و فرزندآوری بیشتر حرکت کنیم و با این دیدگاه زندگی بهتری خواهیم داشت، هرچند مسائل تاثیرات خود را نیز خواهد داشت.

 

 

چه گروه‌ها طیف‌ها و یا سازمان‌هایی می‌توانند در زمینه تشویق به فرزندآوری نقش داشته باشند؟

یک زمانی، دوستی به ما گفت که در مقطعی ما به دلیل کمبود بودجه، از برخی مسائل شکایت می‌کردیم، و دوست عاقل و مسئولیت داری که نه از باب فرار از مسئولیت صحبتی را مطرح کرد گفت «شما سال‌های سال بدون از پول نفت ما را سر سفره دین نشاندید، (پول نفت یعنی حکومت جمهوری اسلامی و دینی، بودجه ریزی کشور و ...) و 40 سال، ۵۰ سال و ۱۰۰ سال قبل که این گونه نبود.

اگر ما نگرش کلی جامعه را در نظر بگیریم، باید حاکمیت و دولت را در نظر نگیریم، بیش از ۱۴۰۰ سال از اسلام گذشته و همیشه این مدل دولت که وجود نداشته و نهادهای حمایتی وجود نداشتند.

پس اصل را باید بر این قرار دهیم که یک خانواده و جامعه دیندار خودش هست، خودش هست و خودش هست و خدای خودش و باید بتوانند این اعتماد، حبل الله متین و ریسمان محکم را چنگ بزند و برای زندگی خودش و تقویت خانواده، معنا به این معنا که نباید همیشه نگرش ما به سمت نهادهای حمایتی باشد؛ اما اگر در کنار آن این نگاه هم وجود داشته باشد، فضل و برکت است.

هرچند که نمی‌توان به برخی از آمارها تکیه کرد، ولی هم اکنون حدود بین ۱۰ الی ۱۳ درصد ناباروری اولیه داریم و حدود هفت درصد ناباروری ثانویه داریم که به عنوان مثال، شخصی یک فرزند دارد و فرزند دوم یا سوم قسمت چنین خانواده‌ای نمی‌شود که این ناباروری ثانویه است.

اصل این است که ما خود زندگی فرزندان خودمان را مدیریت کنیم.

ولی در قسمت‌های فضل، لطف و حمایت را باید در کنار این داشته باشیم.

خانواده‌هایی که تقریباً آمار آنها بین ۱۰ تا ۱۳ درصد ناباروری اولیه دارند مورد حمایت قرار گیرند، زیرا هزینه‌های بارورسازی در روش‌های مختلف بالا بوده و ضرورت دارد نهادهای مربوطه حمایت‌های لازم را از این خانواده‌ها داشته باشند.

 

 

وظیفه دولت در این زمینه چگونه است و چه اقداماتی باید برای ترویج فرزندآوری و جوانی جمعیت صورت گیرد؟

تشویق‌ها یک ضرورت بوده که در دولت فعلی و مجلس مصوب شده که یک سری مشوق‌هایی از جمله زمین، مسکن، خودرو، وام و... در نظر گرفته شده و طبق آمار این مشوق‌ها در زمینه فرزندآوری در این ایام موثر بوده و این نشان می‌دهد که سیاست‌های تشویقی تاثیرگذار است.

دولت به عنوان مجری قانون و مجلس به عنوان قانونگذار در کنار یکدیگر قرار گیرند و می توانند با پیش‌بینی قوانین مربوطه و مصوبات در زمینه فرزندآوری و مشوق‌های آن موثر عمل کنند.

نهادهای متعدد فرهنگی، تبلیغاتی، علمی و پزشکی می توانند کمک کنند تا خانواده‌ها با دغدغه کمتری به سمت بحث فرزندآوری بروند، جون هم اکنون دغدغه پزشکی به عنوان یکی از مسائل مطرح بوده و امیدواریم که نهادهای ذیربط و علوم پزشکی در این زمینه اهتمام لازم را داشته باشند.

پایان پیام/82

منبع: شبستان

کلیدواژه: زمینه فرزندآوری سالخوردگی جمعیت چنین خانواده ای افزایش جمعیت خداوند متعال داشته باشند یک خانواده خانواده ها انسان ها سیاست ها مشوق ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۷۵۱۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برگزاری جشن‌های مادرانه در مساجد برای ترغیب مادران به فرزندآوری

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی، رقیه موسویان، مسئول جامعه زنان سپاه شهدای استان آذربایجان غربی گفت: خواهران بسیجی از همان روزهای شکل گیری انقلاب همواره پا به پای مردان در عرصه‌های مختلف مجاهدات کرده اند.    وی افزود: بسیج جامعه زنان فعالیت‌های خودش را بر اساس چند محور استوار کرده است که مهمترین مبحث در فعالیت‌های بسیج جامعه زنان تشکیل تحکیم و تعالی خانواده است و مهمترین این بخش ایجاد و تشویق جوان‌ها و خانواده‌ها به سمت تشکیل خانواده و یا ازدواج آسان پایدار و آگاهانه است.    موسویان ادامه داد: در موضوع افزایش جمعیت که یکی از بحران‌های پیش روی کشور ما است و به یک مسئله ملی و مورد تاکید مقام معظم رهبری تبدیل شده، سازمان بسیج جامعه زنان آذربایجان غربی نیز طرح های مختلفی با عنوان افزایش جمعیت به استان‌ها و طبیعتاً پایگاه‌های مقاومت ابلاغ کرده است.   مسئول جامعه زنان سپاه شهدای استان آذربایجان غربی برگزاری جشن وصال گروهی برای ۴۴ زوج به منظور ترویج ازدواج آسان، برگزاری کارگاه‌های جوانی جمعیت به صورت متناوب در طول سال و ارتباط مستمر با سمن‌های فعال در حوزه خانواده و فرزند،تهیه پوسترهای سرمایه‌های زندگی و توزیع در مکان‌های عمومی و تعامل با شهرداری ارومیه و الصاق پوسترها در ناوگان عمومی، برگزاری نشست‌های تخصصی جوانی جمعیت به صورت حضوری و مجازی برای نخبگان و تجلیل از مادر بسیجی دارای خانواده خوش جمعیت در حاشیه نشست ها، انتشار ویژه‌نامه جمعیت و تعامل با گروه های درون سازمانی و برپایی جشن ازدواج آسان برای زوج های روستایی را از جمله فعالیت های این حوزه عنوان کرد.     موسویان تهیه جهیزیه و مسکن برای زوج های کم برخوردار، توزیع کتاب با مضامین جمعیت،  خانواده و فرزند آوری، پویش دیوار نویسی، برگزاری نشست‌های مجازی با هدف آموزش، پویاسازی شبکه‌های کنشگری در حوزه جمعیت و خانواده،    دیدار از مادران خوش جمعیت و تجلیل از این مادران، حمایت چهره به چهره از مادران کم برخوردار و پخش مستند «خونریزی»در پایگاه ها با هدف آشناسازی مادران از عوارض مخرب سقط جنین را از دیگر برنامه های جامعه زنان سپاه در حوزه جمعیت عنوان کرد.    وی ارائه بسته‌های محتوایی فرهنگی و آموزشی بین مادران، تجلیل از پزشکان، پرستاران و بهیاران فعال در حوزه جمعیت، برگزاری کارگاه‌های آموزشی با موضوع جمعیت و تببین هدف دشمن از ایجاد جنگ نرم و تغییر ذائقه سبک زندگی و اسلامی و تعامل خانواده ها به فرزند کمتر و تجملگرایی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی ازدواج آسان و تهیه و اهدای جهیزیه به نوعروسان بی بضاعت، راه اندازی گروه‌های واسطه گری برای رفع موانع در ازدواج، راه اندازی غرفه کودکان با بهره گیری از مشاوران جوان و اسلامی در حاشیه کارگاه‌ها، برپایی پویش بر دستان مادر، تهیه و توزیع بسته‌های بهداشتی و فرهنگی در محلات اسلامی، برگزاری اردوهای تفریحی با عناوین مختلف مثل اردوی مادر و دختری با هدف ایجاد نشاط، تولید محتواهای مختلف در حوزه ازدواج و تجلیل از پایور خواهر دارای ۵ فرزند را از دیگر برنامه‌های جوانی جمعیت جامعه زنان سپاه عنوان کرد.